کتاب «نظریۀ برنامۀ درسی؛ چیستی، ساختار، فرایند و عمل» با ترجمۀ اصغر سلطانی منتشر شد
پایگاه خبری رب: به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «نظریۀ برنامۀ درسی؛ چیستی، ساختار، فرایند و عمل»، گردآوری و ترجمۀ اصغر سلطانی، استادیار برنامه‌ریزی درسی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان، به همت جهاد دانشگاهی کرمان منتشر شد.
نگرش‌ها و دیدگاه‌های بسیار متفاوت و گاه متناقضی در حوزۀ نظریه‌های برنامه درسی وجود دارد. برخی معتقدند نظریۀ برنامه درسی وجود ندارد و اگر وجود دارد، منحصر در دیدگاه دیویی است. عده‌ای مبنای تمثیلی و استعاری برای نظریۀ برنامه درسی قائل‌اند و گروهی نیز معتقدند که این نظریه از جنس نظریه‌های علمی نیست و تکوین آن غیرممکن است.
سلطانی در مقدمه کتابش اشاره می‌کند که این آشفتگی نظری، شاید ناشی از دشواری تبیین چیستی برنامۀ درسی و بحران بی‌شکل بودن حوزۀ برنامه درسی است و به نظر می‌رسد با این پراکندگی نظرات، وحدت نظری در برنامۀ درسی رخ ندهد.
وی آثار ترجمه شده در ایران را برگردان همان آراء و نظریات پراکنده و گوناگون می‌داند و معتقد است بیشتر ترجمه‌ها در قالب «نظریه‌ها»، «ایدئولوژی‌ها»، «رویکردها» و «سنت‌ها» دسته‌بندی شده‌اند و تا کنون به مقولۀ «چیستی نظریه» و «نظریۀ برنامه درسی» توجه کم‌تری شده است.
موضوع کتاب حاضر، طبقه‌بندی یا نوع‌شناسی نظریه‌های برنامۀ درسی نیست بلکه چیستی، ساختار، فرایند و عمل نظریۀ برنامه درسی است. مقالات ترجمه شده در این کتاب به قول الیزابت ولنس «مقاله‌های کلاسیک واقعی مربوط به نظریۀ برنامه درسی» است.
مقالات ترجمه شده از صاحب‌نظران نحله‌های فکری گوناگون انتخاب شده است؛ کسانی چون ارنشتاین و هانکینز، بوشامپ، مک کاچن، واکر، هونکی، همی یر، کلیبارد، مک دونلاد، کلاین، ولنس، چری هلمز، پاینار، راگا و هلبوویش.
سلطانی در ابتدای هر فصل، ضمن معرفی مقاله، خلاصه‌ای از آن را ذکر کرده و واژه‌هایی که نیاز به توضیح بیشتر داشته‌اند را در پاورقی شرح داده است.
این کتاب در قالب ترجمۀ مقاله، تدوین شده و چهارده فصل دارد. فصل اول تا ششم مربوط به چیستی و تعریف نظریۀ برنامه درسی است: فصل اول، نظریه‌پردازی درباره نظریۀ برنامه درسی است و معنا و کارکرد نظریه را شرح می‌دهد. فصل دوم به بررسی مفهوم، تدوین و کاربرد نظریۀ برنامه درسی می‌پردازد. در فصل سوم معنای آن‌چه نظریۀ برنامه درسی نامیده می‌شود، بررسی شده و به مزیت‌ها و کاربردهای نظریۀ برنامه درسی پرداخته‌شده است و در فصل چهارم با معانی مختلفی که نظریۀ برنامه درسی برای افراد دارد، آشنا می‌شویم. در فصل پنج دلالت‌های عملی و نظری برنامۀ درسی مطرح شده است و نویسنده در فصل ششم که آخرین فصل تبیین چیستی نظریۀ برنامه درسی است، به‌طور ویژه مقالاتی را ترجمه کرده که به ماهیت نظریۀ برنامه درسی پرداخته‌اند.
در بخش دوم که شامل فصل‌های هفتم، هشتم و نهم می‌شود، نظریۀ برنامه درسی و استعاره‌ها مطرح شده‌اند. فصل هفتم به اشکال مختلف یک نظریۀ برنامه درسی و نظریۀ برنامه درسی دیویی اختصاص دارد. در فصل هشتم به این سؤال پرداخته می‌شود که برنامۀ درسی تا چه اندازه واقعی است و نظریه در ارتباط با عمل بررسی می‌شود. سپس در فصل نهم نظریۀ برنامه درسی به عنوان استعاره مورد بررسی قرار می‌گیرد و استعاره و نظریه با یکدیگر مقایسه می‌شوند.
در بخش سوم رابطۀ نظریۀ برنامه درسی و عمل بررسی شده است. بخش سوم شامل فصل دهم است که به بررسی شکاف میان نظریه و عمل برنامه درسی می‌پردازد و در فصل یازدهم، کاربردهای عملی نظریۀ برنامه درسی مطرح می‌شود.
در بخش پایانی، دیدگاه‌های ویژه در برنامه درسی معرفی شده‌اند. نظریۀ برنامه درسی به عنوان موضوعی ویژه در نظریه اجتماعی در فصل دوازدهم مورد تحقیق واقع شده است و پاسخ به این سؤال که«کدام دانش باید تدریس شود؟» و «معیارهای اخلاقی چیست؟» مطرح شده است. در فصل سیزدهم، جهانی‌شدن نظریۀ برنامه درسی مطرح شده و در فصل پایانی یعنی فصل چهاردهم، دکتر سلطانی به ترجمه و تدوین مقالاتی پرداخته است که آشفتگی سرسختانه در حوزۀ برنامه درسی و راه برون‌رفت از آشفتگی و حدود برنامه درسی را بررسی کرده‌است. سپس از ایدئولوژی تا ایده را مطرح کرده و به مسئله نوزایی در نظریه برنامه درسی و برنامه‌ریزی درسی پرداخته است.
علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند با دفتر انتشارات جهاد دانشگاهی استان کرمان به شمارۀ 32253640-034 داخلی 106 تماس بگیرند یا به سایر نمایندگی‌های انتشارات جهاد دانشگاهی مراجعه نمایند.
