«دال» پانزدهمین پُرسا را منتشر کرد
پایگاه خبری رب: اندیشکده تعلیم و تربیت دال پانزدهمین بسته خبری پایش و رصد سیاستهای آموزشی ایران را منتشر کرد. در این شماره از پرسا به افزایش بودجه پیشنهادی دولت برای آموزش و پرورش از سوی مجلس، چالشهای مالی طرح رتبهبندی معلمان، تعیین جزئیات انتخاب رشته دانشآموزان و بررسی وضعیت همکاری حوزههای علمیه با آموزش و پرورش پرداخته میشود. در ادامه، متن این بسته خبری را از نظر میگذرانید.
بودجه آموزش و پرورش چهگونه افزایش یافت؟
بودجه پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش در سال ۹۴ بالاخره از کوره بحث و بررسی کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی بیرون آمد. طبق اخبار اعلامشده، اعتبارات پیشنهادی از سوی دولت برای آموزش و پرورش در کمیسیون تلفیق به میزان ۱۴۰۰ میلیارد تومان افزایش یافت. البته پیش از این کوچکینژاد، نماینده کمیسیون آموزشوتحقیقات در کمیسیون تلفیق مجلس، خبر تصویب احکام ۶ هزار میلیارد تومانی در کمیسیون تلفیق برای کمک به بودجه آموزشوپرورش را اعلام کرده بود. بر اساس احکام بیانشده از سوی کوچکینژاد کلیه بانکها، آستان قدس رضوی و بنگاههای اقتصادی، ستاد اجرایی فرمان امام و بنگاههای اقتصادی، نیروهای مسلح و تمام شرکتهای سودده به استثنای شرکت نفت در زمره نهادهای پرداختکننده مالیات به آموزش و پرورش قرار میگرفتند.
مسئولین آموزش و پرورش باید توجه داشته باشند که فرآیند افزایش بودجه این وزارتخانه در مجلس علاوه بر مطالبه نمایندگان، به جدیت و پیگیری وزارتخانه نیز وابسته است. چرا که پشتیبانی مسئولین آموزش و پرورش، موجب افزایش انگیزه و قدرت چانهزنی نمایندگان در کمیسیونهای آموزش و تلفیق خواهد بود. اما متأسفانه روزهای اخیر، خبری در رسانهها مبنی بر پیگیری خاص وزارت آموزش و پرورش برای افزایش بودجه پیشنهادی به مجلس منتشر نشد(!)
کوچکینژاد، به مطلب دیگری نیز اشاره نموده که جالب توجه است: شرط دستیابی به اعتبارات در نظر گرفتهشده برای آموزش و پرورش، جدیت این وزارتخانه در مطالبه بودجه خود از خزانهداری و سازمان مدیریت است.
یکی دیگر از اعضای کمیسیون آموزش مجلس نیز از عدم ساماندهی مشکلات مالی آموزش و پرورش انتقاد کرده و گفته است که این وزارتخانه نتوانسته سهم خود را از خرانه دریافت کند.
سرانجام طرح رتبهبندی معلمان چه خواهدشد؟
طبق اعلام معاون اول رئیس جمهور و وزیر آموزش و پرورش طرح رتبهبندی معلمان تا پایان سال جاری به مجلس تقدیم خواهد شد. یکی از نیازمندیهای این طرح، پیشبینی بار مالی ناشی از اجرای رتبهبندی معلمان است که طبق ادعای یکی از اعضای کمیسیون آموزش مجلس، این مهم در لایحه بودجه ۹۴ دیده نشده است. این نماینده مجلس در خصوص طرح رتبهبندی معلمان گفت: «تعدادی از نمایندگان در مجلس با امضای طرحی به دنبال این بودند که دولت را موظف به ارائه طرح نظام رتبهبندی معلمان در زمان کوتاهی کنند، اما چون مسئولان دولتی تأکید کردند که در حال آمادهکردن لایحه هستند، این موضوع در مجلس حائز آراء کافی نشد و مقرر شد که در اولین فرصت وزیر آموزش و پرورش این اقدام را انجام دهد. البته وزیر اعلام کرده که تا پایان سال ۹۳ طرح نظام رتبهبندی معلمان را به مجلس ارائه میکند اما به نظر میرسد دلایل عدم ارائه این لایحه، در نظر نگرفتن اعتبارات لازم برای آن در بودجه سال ۹۴ است».
در همین راستا چند ماه قبل دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با اشاره به اینکه اجرای نظام رتبهبندی معلمان بار مالی زیادی را به همراه دارد اعلام کرده بود که در صورت تصویب این طرح در مجلس باید اعتبار اجرای آن در بودجه ۹۴ دیده شود. با توجه به اهمیت طرح رتبهبندی معلمان و تأکیدی که مسئولان دولتی بر اجرای آن داشتند، باید پرسید عدم پیشبینی بارمالی این طرح در لایحه بودجه به چه معناست؟ آیا سازمان برنامه و بودجه رتبهبندی معلمان را پیش از تصویب در مجلس نیازمند اعتبار نداسته یا اینکه وزارت آموزش و پرورش قصد دارد هزینههای این طرح را در آینده از جای دیگری تأمین نماید؟
وضعیت تعیین رشته چه زمانی تعیین میشود؟
تغییر نظام آموزشی مدارس به ۶-۳-۳، زمینه بروز تغییرات گوناگون در بخشهای مختلف آموزش و پرورش را ایجاد نمود. یکی از این زمینهها، زمان تعیین رشته دانشآموزان در مقطع متوسطه است که در نظام آموزشی سابق، این مهم در اتمام پایه اول متوسطه صورت میپذیرفت.
در همین راستا مدیرکل آموزش فنی و حرفهای وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به سؤالی در مورد زمان و چهگونگی انتخاب رشته (هدایت تحصیلی)، از اظهار نظر قطعی خودداری و اعلام نمود که این موضوع در حال بررسی است. معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش پیش از این نیز در رابطه با این موضوع گفته بود: «هماکنون در آموزش و پرورش برنامهریزیهای لازم برای اجرای هدایت تحصیلی در پایان پایه نهم که پایان دوره عمومی است انجام شده و لازمه تحقق این موضوع مشخصشدن ترکیب دوره متوسطه دوم است که تصمیمات مختلفی در این زمینه اخذ شده است».
با این تفاسیر به نظر میرسد که مسئولین امر هنوز به جمعبندی نهایی در رابطه با زمان و چهگونگی انتخاب رشته دانشآموزان نرسیدهاند.
با توجه به تصریح مبانی نظری سند تحول بنیادین بر عمومیبودن آموزش و پرورش، باید دید که آیا رویکرد آموزش دروس عمومی بالاخره میتواند بر سیطره فعلی تخصصگرایی (آموزش دروس و مهارتهای تخصصی به دانش آموزان) خاتمه دهد و انتخاب رشتهی ناگهانی و زودرس جای خود را به انتخاب رشتهی شیبدار و تدریجی میدهد؟
همکاری حوزه علمیه و آموزش و پرورش، از حرف تا عمل
با اعلام دبیر ستاد همکاری وزارت آموزش و پرورش و حوزههای علمیه کشور، نخستین مدارس حوزههای علمیه دانشآموزی سال آینده در کشور ایجاد و راهاندازی میشود. ارائهی محتوای دروس پیش حوزوی، بهرهگیری از اوقات فراغت و حضور دانشآموزان در کلاسهای حوزه از جزئیات راهاندازی این مدارس است. علیرغم مثبتبودن چشم انداز تأسیس چنین مدارسی، باید گفت که تأسیس این مدارس یکی از ۲۲ برنامه ستاد همکاری وزارت آموزش و پروررش و حوزه های علمیه است. یکی دیگر از برنامهها در این زمینه، حضور مستمر روحانیون در مدارس است که متأسفانه در این زمینه آمارهای رضایتبخشی به گوش نمیرسد.
در این راستا دبیر ستاد همکاری وزارت آموزش و پرورش و حوزههای علمیه کشور تعداد روحانیون شاغل در مدارس را ۲ هزار و ۷۱۳ نفر اعلام کرد. به نظر میرسد حضور روحانیون در مدارس بیش از این تعداد بوده و محدود به افراد شاغل نباشد چراکه ماه قبل حمیدرضا کفاش، معاون پرورشی آموزش و پرورش از فعالیت حدود ۲۰هزار روحانی در مدارس کشور خبر داده بود. البته با فرض صحت آمارهای مذکور و با توجه به تعداد مدارس کشور (حدود ۱۳۰ هزار مدرسه) باید پرسید که آیا تحقق تربیت دینی با فعالیت این تعداد روحانی در مدارس، به نحو شایسته رخ خواهد داد یا خیر؟