بیست‌وسومین خبرنامه پرسا منتشر شد
پایگاه خبری رب: اندیشکده تعلیم و تربیت دال بیست‌وسومین شمارۀ خبرنامه «پُرسا» را منتشر کرد که در آن به مرور بیانات رهبر انقلاب در دیدار
با فرهنگیان، ابهامات درباره طرح رتبه‌بندی معلمان، سرنوشت تدوین نقشه راه اجرای سند
تحول و ارزیابی عملکرد آموزش و پرورش برای جبران کمبود معلم در مقطع ابتدایی پرداخته است.
«رتبه‌بندی» معلمان یا «طبقه‌بندی» معلمان؟
اوایل اردیبهشت ماه، جهانگیری معاون اول رئیس جمهور مصوبه هیئت دولت درباره «نظام طبقه‌بندی معلمان» را ابلاغ نمود. استناد مصوبه مذکور، به قانون مدیریت خدمات کشوری است و نامی از «رتبه‌بندی معلمان» در مصوبه نیامده است، اما سخنگوی دولت، وزیر آموزش و پرورش و معاون وی از آن با عنوان «رتبه‌بندی معلمان» یاد نمودند. مطابق این مصوبه، معلمان در پنج رتبه قرار گرفته و از افزایش امتیاز حق شغل از مهرماه سال ۱۳۹۴ برخوردار خواهند شد.
گرچه این عنوان شباهت ظاهری زیادی با نظام «رتبه‌بندی حرفه معلمان» ذکر شده در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری برای تحول در آموزش و پرورش و سند تحول دارد، اما به نظر می‌رسد هدف و محتوای آن با نظام مدنظر سند فاصله زیادی داشته باشد. در همین رابطه مهدی نوید ادهم، دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش، بر این باور است که رتبه‌بندی معلمان یکی از احکام سند تحول است و آنچه تحت عنوان رتبه بندیِ خبره، عالی، ارشد و … مطرح شده است، منبعث از سند تحول نیست.
بنابراین، ابهامی مطرح خواهد بود که نسبت میان مصوبه دولت و طرح رتبه‌بندی معلمان مدنظر سند چیست؟ چرا برخی مسئولین، آن را به عنوان یکی از احکام سند تحول مطرح و پیگیری می‌نمایند؟
انتظاری دراز برای تهیه نقشه راه سند تحول
اجرای سند تحول بنیادین یکی از مطالبات جدی رهبر معظم انقلاب از مسئولان وزارت آموزش و پرورش بوده است. اما به‌رغم گذشت ۴۳ ماه از تصویب سند تحول، همچنان نقشه راه اجرای سند منتشر نگردیده است. علی‌اصغر فانی، در ماه‌های پایانی سال گذشته، به دفعات از آماده‌سازی نقشه راه اجرای سند تحول تا پیش از اتمام سال ۹۳ سخن گفته بود، اما سال ۹۳ به اتمام رسید و از آماده‌سازی و انتشار نسخه اولیه نقشه راه اجرای سند خبری نشد.
جالب اینکه یک روز بعد از حضور دکتر فانی در برنامه تلویزیونی نگاه یک و اعلام خبر آماده شدن نقشه راه سند تحول، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با انتشار بیانیه‌ای بر پیگیری و اجرای سند تحول از سوی مسئولان تأکید کرد. چند روز بعد، وزیر آموزش و پرورش در دیدار سالیانه فرهنگیان با رهبر انقلاب، در کمال تعجب از تهیه نقشه راه سند تحول و ارسال نسخه‌ای از آن به شورای عالی انقلاب فرهنگی خبر داد، در حالی که برخی از مسئولین امر نسبت به این امر ابراز بی‌اطلاعی می‌نمودند!
لازم به یادآوری است که نقشه راه سند تحول بعد از تدوین و پیش از بررسی در شورای عالی انقلاب فرهنگی، نخست باید در شورای عالی آموزش و پرورش مطرح و تصویب شود. با این توضیحات این پرسش مطرح خواهد بود که چرا نقشه راهی که هنوز به تأیید شورای عالی آموزش و پرورش نرسیده، برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شده است؟ اساساً نقشه راه تدوین شده است؟!
کابوسی بنام کمبود معلم ابتدایی
خرداد ماه سال ۹۳، معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش با اعلام افزایش جمعیت دانش‌آموزان سال اول ابتدایی، کمبود معلم در مقطع ابتدایی در سال ۹۳ را پیش‌بینی نمود. از آنجا که در سال ۹۳، وزارت آموزش و پرورش بر اساس سیاست ساماندهی نیروی انسانی، استخدام نیروی جدید را در دستور کار نداشت، برای حل معضل کمبود معلم در این مقطع، تدابیر دیگری اتخاذ نمود، از جمله: به‌کارگیری معلمان بازنشسته، استفاده از نیروهای دوره متوسطه اول، اجرای سیاست چندمعلمی و نهایتاً اجرای بسته حمایت از مدارس غیردولتی.
اما با اتخاذ تدابیر مذکور، کمبود معلم در مقطع ابتدایی جبران شد؟ معاون آموزش ابتدایی بهمن ۹۳ اظهار نمود که «با وجود پوشش نسبی کمبود نیروی انسانی از طریق بسته حمایتی، هنوز در دوره ابتدایی دچار کمبود معلم هستیم». در همین باره، هفته گذشته، مدیرکل دفتر آموزش دبستانی وزارت آموزش و پرورش نیز از کمبود ۲۰ هزار معلم در مقطع ابتدایی خبر داد. با این توضیحات می‌توان گفت که در سال ۹۳، تدابیر جایگزین برای عدم استخدام نیروی جدید در آموزش و پرورش، نتیجه مورد نظر مسئولین را به طور کامل برآورده ننموده است.
هم اکنون طبق آمار ۶۰ درصد از کل دانش‌آموزان کشور در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کنند. به‌رغم تأکید سند تحول بر «فراهم آوردن تسهیلات و امتیازات متناسب برای جذب و نگهداشت نیروهای کارآمد در دوره ابتدایی و تقویت نگاه تخصصی زیربنایی به این دوره تحصیلی» به نظر می‌رسد که آن‌چنان که باید و شاید به این دوره مهم توجه نشده است.
دغدغه‌هایی از جنس آموزش و پرورش
هفته گذشته، جلسه دیدار سالیانه رهبر معظم انقلاب با مسئولان آموزش و پرورش و جمع زیادی از فرهنگیان کشور برگزار شد. مقام معظم رهبری در این جلسه با اشاره به اهمیت نقش و جایگاه آموزش و پرورش این دستگاه را «کانون اساسی برای خلق دنیای آینده» دانستند و توصیه‌هایی درباره مسائل آموزش و پرورش بیان کردند.
جدول زیر، مروری بر توصیه‌های ایشان در دیدار با معلمان است که در ادامه می‌آید:
