گزارش آیندهپژوهی: مسائل اساسی آموزش عالی ایران در سال ۱۳۹۴
پایگاه خبری رب: تارنمای آیندهبان(رسانه تخصصی آیندهپژوهی) همزمان با ماههای آخر سال ۱۳۹۳ تلاش کرد تا به روال سال گذشته، گزارش آیندهپژوهی مسائل ایران را منتشر کند.
برای دستیابی به این منظور آیندهبان به گردآوری برخط اطلاعات در این باره در طی چند مرحله مجزا پرداخت. در این نظرسنجی نیز همچون سال گذشته پرسش اصلی آیندهبان از کاربران این بود:
«مهمترین چالشها و مسائل تاثیرگذاری که ایران در سال ۱۳۹۴ با آن مواجه است، کداماند؟»
«آینده پژوهی ایران سال ۱۳۹۴» از بهمنماه 1393 آغاز شد و تاکنون دو مرحله از آن به اتمام رسیده و مرحله سوم در حال برگزاری است که شامل برگزاری میزگردهای خبرگان برای شناسایی اثرات متقابل متغیرهای اصلی است.
در دور نخست که از روز ۱۲ بهمن ماه ۱۳۹۳ آغاز و تا روز ۲۴ بهمن ماه ۱۳۹۳ انجام شد، همه شهروندان علاقهمند به پیشنگری مسائل اصلی و چالشهای پیش روی کشور میتوانستند با مراجعه به پرسشنامه نظرسنجی نظرشان را ثبت کنند. در نتیجه این نظرسنجی مشارکتکنندگان صدها مورد پیش نگری درباره چالشها و مسائل ایران ۱۳۹۴ ارائه کردند که مجموع این موارد گردآوری شد. از میان صدها مورد مطرح شده در دور اول، پس از ترکیب همپوشانیها، حذف موارد بیارتباط و مبهم و انجام اصلاحات لازم، در نهایت ۱۶۹ متغیر تاثیرگذار بر آینده ایران در سال ۱۳۹۴ استخراج شد.
در دور دوم که از روز ۵ اسفند تا روز ۸ اسفند ۱۳۹۳ انجام شد، کارشناسان برگزیده اهمیت هر یک از ۱۶۹ مورد را از طریق امتیازدهی مشخص کردند تا در نهایت اولویتبندی مسائل مشخص شد. پاسخگویان به هر مورد امتیازی از ۰ تا ۱۰ دادند. عدد ۰ به معنای بیاهمیتبودن مسئله برای ایران در سال آینده و اعداد یک تا ۱۰ میزان اهمیت را از خیلی کم به خیلی زیاد مشخص میکرد.
با اتمام دور دوم نظرسنجی «آینده پژوهی ایران سال ۱۳۹۴» و اعتبارسنجی کارشناسان، تعداد ۱۰۰ چالش و مسئله اول ایران در سال ۱۳۹۴ شناسایی شد. از این ۱۰۰ متغیر، ۱۱ مورد در حوزه سیاسی، هفت مورد در حوزه سلامت، ۱۰ مورد در حوزه محیط زیست، ۱۲ مورد در حوزه بینالملل، ۱۹ مورد در حوزه اجتماعی، هفت مورد در حوزه علم و فنآوری، ۱۷ مورد در حوزه اقتصادی، ۱۰ مورد در حوزه فرهنگ، 4 مورد در حوزه دین و 3 مورد در حوزه صنعت قرار دارند.
نگاه به این فهرست صد مؤلفهای نشان میدهد در سال ۱۳۹۴ اصلیترین مسائل ایران در آموزش عالی عبارتند از:
- - کمیت و کیفیت تحصیلات تکمیلی دانشگاهی
- - مهاجرت متخصصان از کشور
- - بدل شدن موقعیتهای علمی و دانشگاهی به رانت سیاسی
- - تناسبنداشتن نتایج پژوهشهای علمی با نیازهای جامعه
- - سرقت علمی
- - اعتبار مدارک دانشگاهی و آموزش عالی در افکار عمومی
- - بحران فرمالیسم دانشگاهی و تقلیل فضای علمی
ضمن تأکید بر ارزشمندی نظرسنجی مذکور و قدردانی از اجرای این طرح ولی نکتهای که در این بین، ابهامبرانگیز است و نیاز دارد در مراحل بعدی این آیندهپژوهی جبران شود، بیتوجهی به شناسایی مسائل آموزش و پرورش ایران در سال ۱۳۹۴ است. با این که طرح مذکور، به مسائل حوزه آموزش عالی التفات شایانی داشته ولی باید دقت داشت که آموزش و پروش مسائل ویژه و سرنوشتسازی دارد که باید مورد توجه مستقل قرار گیرد، بهویژه که آموزش و پرورش ایران در سال ۱۳۹۴، مراحل حساس اجرای سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش را پیشرو دارد.
برای دسترسی به متن کامل این گزارش و اطلاع از مسائل اساسی ایران ۱۳۹۴ در سایر حوزهها میتوانید به این پیوند مراجعه کنید.