«بازی‌های تیم‌ساز» با هدف آموزش مهارت‌های گروهی و اجتماعی در پیش‌خوان کتاب‌فروشی‌ها نشست

پایگاه خبری رب: کتاب «بازی­‌های تیم­‌ساز» نوشتۀ احد نویدی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش و محمود شیخان به کوشش انتشارات شورآفرین روانه بازار نشر شد. این اثر با هدف آموزش مهارت کار گروهی از طریق بازی، در 255 صفحه تألیف و به بهاء 125000 ریال در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت.

بازی فعالیتی است که شرکت­‌کنندگان با تمام وجود در آن شرکت می‌کنند و گویی رازی در بازی نهفته است که آن را دل‌پذیر ساخته و به صورت رفتار خودانگیخته درآورده است. جایی که بازیگر نقشی را در بازی می‌پذیرد، آموختن به صورت فعال امکان‌پذیر می­‌گردد و هزینه یادگیری کاهش می‌یابد. در واقع، بازی یکی از نیازهای اساسی کودکان و نوجوانان و مهم‌ترین فعالیت آنان به شمار می‌رود. کارکردهای بازی برای رشد همه‌جانبه شخصیت فرد ضروری است. بنابراین، محروم کردن کودک و نوجوان از این نیاز طبیعی موجب خسارت‌های روحی و روانی است که جبران آن غیرممکن یا بسیار دشوار است. بازی‌های خودانگیخته به‌مثابۀ شاه­راهی شوق‌انگیز به‌سوی خلاقیت و فرصتی بی‌بدیل برای پرورش ظرفیت‌های شناختی، اخلاقی و عاطفی است.

کودک در خلال بازی به کشف محیط اطراف خود می‌پردازد و از طریق بازی، نخستین گام‌ها را برای اجتماعی شدن برمی‌دارد. از طریق بازی‌های گروهی، کودکان هیجان‌ها و نیازهای درون خود را به نمایش گذاشته و هوش هیجانی و سازگاری اجتماعی خود را توسعه می‌دهند. توانایی برای بازی کردن یکی از ملاک‌های اصلی سلامت جسمانی و روانی است. بسیاری از تعاملات فردی کودک پیش‌دبستانی در چارچوب بازی روی می‌دهد و در روابط کودک با والدین، خواهران و برادران و هم‌سالان او تأثیر می‌گذارد. به‌وسیله بازی‌های گروهی، کودکان ضمن کسب تجربه همدلی، از خودمحوری دور شده و خودپیروی در تفکر و اخلاق را کسب می‌کنند و با محیط اطراف سازگار می‌شوند.

نویسندگان «بازی­‌های تیم­‌ساز» با اشاره به اهمیت آموزش مهارت کار تیمی در قالب بازی، در مقدمه کتاب بیان می­‌کنند: «دغدغه طولانی و اشتغال چندین ساله مؤلفان به آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان و نوجوانان، محرک اصلی نگارش این کتاب بود. در بسیاری از کارگاه‌های آموزشی برگزار شده کمبود تمرین‌های جذاب برای توسعه مهارت‌های زندگی اعضای شرکت‌کننده محسوس بود. زمانی که کتاب بازی‌های اریک بِرن را مطالعه کردیم، تازه متوجه شدیم که بازی دنیایی شگفت‌انگیز و منبع سرشاری است که می‌تواند این کمبود را جبران کند. به ذهن­مان خطور کرد که آیا آموزش یکی از مهارت‌­های زندگی به نام «کار تیمی» از طریق بازی امکان‌پذیر است؟ این کتاب در پاسخ به این پرسش تدوین شد.

عنوان این کتاب «بازی‌های تیم‌ساز» است و محتوای آن حاوی بازی‌ها و تمرین‌های جالب و بسیار مؤثر برای شکل دادن و تقویت مهارت‌های تیمی و نیز مهارت‌های اجتماعی است. به همین دلیل، این کتاب در درجۀ نخست، فرصتی استثنایی برای پرورش شخصیت فردی و گروهی کودکان، نوجوانان و بزرگ‌سالان فراهم می‌سازد که بدون تردید با تفریح و شادی همراه خواهد بود. در وهله دوم این کتاب می‌تواند به معلمان، مربیان ورزشی و تربیتی، مدیران مهدکودک‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها، آموزشکده‌های نظامی و انتظامی، فرماندهان پادگان‌ها و کلیۀ سازمان‌ها و کسانی که به آموزش کار تیمی اشتغال داشته و به توسعه فرهنگ کارگروهی اهتمام می‌ورزند، یاری دهد».

در این کتاب سعی شده مهارت‌های اساسی که در یادگیری کار تیمی اهمیت دارند از طریق بازی آموزش داده شوند. مهارت‌هایی همچون نقش‌یابی در تیم، هماهنگی، ارتباط اثربخش، بازخورد دادن مناسب، مهارت‌های عضویت در تیم و مهارت‌های حرکتی (چالاکی، تعادل) از آن جمله‌اند و هم‌چنین به مفاهیمی مانند خطای فردی و تیمی، استراتژی تیمی و هم‌افزایی پرداخته شده است.

در فصل اول جایگاه بازی از دیدگاه تعدادی از روان‌شناسان مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم تمرین‌هایی ارائه شده که قبل از اجرای بازی‌ها پیشنهاد می‌شوند. مفاهیمی هم‌چون نقش‌یابی در تیم، هم‌افزایی و مفهوم خطا در تیم در این فصل مورد توجه قرارگرفته‌اند. در فصل سوم تا پنجم بازی­هایی ارائه‌شده است که بر اساس فعالیت فیزیکی به سه دسته تقسیم‌ شده‌اند: بازی­‌های با فعالیت فیزیکی سبک در فصل سوم، بازی­های با فعالیت فیزیکی متوسط در فصل چهارم و بازی­های با فعالیت فیزیکی زیاد در فصل پنجم مورد بحث قرار داده شده است. در فصل ششم و آخر کتاب نوع دیگری از بازی به نام اَبَربازی­‌ها معرفی شده­اند. بازی­‌های فصل آخر از نوع بازی­‌های ماجراجویانه هستند و روی موضوع کار تیمی تمرکز ندارند و می­توان مفاهیم مختلفی را به­وسیلۀ آن‌ها آموزش داد.

نویسندگان امیدوار هستند که بتوانند قدمی در جهت لذت­‌بخش­‌تر، کم‌هزینه‌تر و اثربخش­‌تر شدن تربیت فرزندان این مرزوبوم بردارند و در این مسیر از بازخوردهای نقادانه خوانندگان کتاب استقبال می­‌کنند.

علاقه‌­مندان برای تهیه کتاب می­توانند به فروشگاه مجازی انتشارات شورآفرین مراجعه کنند.